Begin dit jaar maakten thrashlegendes Slayer met een video bekend dat ze er over afzienbare tijd de brui aan zullen geven, de fans krijgen echter nog een laatste keer de gelegenheid hun helden live aan het werk te zien tijdens een 87 data lange afscheidstour die hen helaas niet naar België brengt, althans niet in een zaal, wel op Graspop, maar de beleving op een festival is niet te vergelijken met deze in een zaal. Na deze uitgebreide tour wordt het Slayer-hoofdstuk in de thrashgeschiedenis onherroepelijk afgesloten indien ze over een jaar of drie niet op de proppen komen met een reünietour.

Na een rit van ruim 8 ½ uur en 700 km op de teller, bereik ik de Messe van Efurt, twee uur later dan voorzien waardoor ik Obituary net nog zie afscheid nemen van het 10.000 man sterke publiek, Antwerpen en Duitsland doorkruisen zonder oponthoud is nu eenmaal een onbegonnen zaak.

Tien minuten eerder dan voorzien begint Anthrax eraan. Wat ik nooit begrepen heb is dat Anthrax steeds een trapje lager staat dan Slayer in zowel zaalshows als op festivals. Naar mijn bescheiden mening is Anthrax minstens even goed als Slayer en zit er wat meer variatie in hun repertoire. Soit, dat is mijn eigen mening.
Nadat The Number of the Beast door de boxen van de tot de nok gevulde Messe galmde, komen de New Yorkers het podium opgestormd terwijl de heren Cowboys From Hell spelen dat naadloos overgaat in Caught In A Mosh, waarbij Joey Belladonna vlot over alle uit elkaar staande geluidsversterkers voor het podium rent ondanks zijn 58 lentes. Belladonna blijft een entertainer van eerste klasse en in een vingerknip laat hij de volle zaal uit zijn hand eten.

Het tweede nummer dat op de voormalige Oost-Duitse stad afgevuurd wordt is het pijlsnelle en punky Got The Time, oorspronkelijk een nummer van new-waver Joe Jackson waarbij naar goede gewoonte Frank Bello gekke kuren uithaalt.
Omdat de band maar over een half uur beschikt is er maar weinig tijd voor communicatie met het publiek. Efilnikufesin (N.F.L.) en Be All, End All volgen op de Jackson cover.

Fight ‘Em ‘Til You Can’t uit de voorlaatste langspeler van Anthrax volgt al is er weinig reactie van het publiek op uitzondering van de eerste rijen na.
Na dik twintig minuten worden de laatste twee nummers al aangekondigd, de ijzersterke cover van de Franse linkse band Trust, Antisocial, en Indians, één van de populairste nummers die Anthrax ooit uitbracht, een politiek correcte ode aan de native Americans waarvan Joey Belladonna een halfbloed Iroquois is. Vreemd genoeg kregen we geen enkel nummer te horen uit For All Kings, het jongste album van de band, wel werden er twee van de zeven nummers gespeeld uit State of Euphoria een plaat die haar dertigste verjaardag viert.

Tussen twee thrashbands in krijgen we een stevige portie groove metal voorgeschoteld, en niet de minste. Lamb of God, net als de andere drie bands van vanavond uit de VS, meer bepaald uit Richmond, Virginia.
Het podium is ingericht als één voor een headliner met een reeks witte verlichte trappen die van het drumstel van Art Cruz, de vervanger van Chris Adler voor onbepaalde tijd, tot aan de vloer van de bühne lopen en achter het drumstel een reusachtige donkere backdrop die doet denken aan het symbool van de VS, de witte adelaar met gespreide vleugels. In dit geval gepluimde vleugels en onderaan een kleurloze vlag die eveneens doet denken aan die van de VS maar met amper één ster.

Het is duidelijk dat niet iedereen gekomen is voor Lamb of God, dat was eigenlijk al duidelijk bij Anthrax die kraaknet hetzelfde genre speelt als de headliner. Wie wel Lamb of God kan appreciëren zou er wel eens koppijn van kunnen overhouden, honderden fans staan onophoudelijk te headbangen op de groovy ritmes van de heren uit Virginia. We krijgen hoofdzakelijk oude nummers geserveerd uit voornamelijk Ashes Of The Wake en Sacrament die met hun tweeën twee derden van de set inpalmen naast een aantal nummers uit VII: Sturm und Drang.  De band en dan vooral Randy Blythe geven zich volledig op het brede podium van de Messe, invallende drummer Art Cruz doet het meer dan behoorlijk van achter zijn omvangrijke drumkit.

Even na halfweg laat de band oude nummers achterwege en brengt 512 en Engage The Fear Machine, twee nummers uit hun laatste worp als Lamb of God. Van hun Burn The Priest-album die ze dit jaar uitbrachten krijgen we helemaal niets te horen.
Even voor het half uur wordt nog eens plankgas gegeven met Blacken The Cursed Sun en Laid To Rest die inmiddels een groter deel van de zaal tot bewegen aanzet, het merendeel van het Duitse publiek blijft echter wachten op Slayer, andere bands zijn duidelijk geen optie voor hen. Als verwacht sluit Redneck de set van Lamb of God af, een meer dan prima set die wat meer enthousiasme van het publiek mocht ontvangen hebben.

Even voor 21:30 uur is de tijd aangebroken voor een laatste keer Slayer in Erfurt. Na een carrière van 37 jaar is het welletjes geweest voor de Californiërs. Deze allerlaatste tour begon begin mei in San Diego en komt bijna zeven maand later langs in de Messe alvorens op zaterdag een voorlaatste zaalshow te geven in Duitsland, in juni komen ze nog eens terug naar Leipzig als warm-up voor de festivalshows die twee dagen later beginnen in Castle Donington.

Dit was de voorlaatste show met Gary Holt die na het optreden in Berlijn op zondag 2 december besliste om huiswaarts te keren om zijn stervende vader bij te staan. Phil Demmel van Machine Head neemt zijn plaats tijdelijk in.
Het publiek schreeuwt luidkeels de naam Slayer tot de vier heren het podium betreden, een podium die nog zo goed als identiek aangekleed is als tijdens de Repentless tour rond het allerlaatste album van de band. Het is dan ook met dat nummer dat de show aangevat wordt en met een razendsnel tempo verder gaat als een best of van de carrière van de onbetwiste koningen van thrash metal.

Wat me meteen opvalt is dat frontman en als Chileen geboren Tom Araya een stuk magerder is dan de vorige keer dat ik die mocht fotograferen, vorig jaar op Copenhell. Deze keer lijkt de band nog meer licht-, vuur- en rookinstallaties te gebruiken dan bij hun vorige passage. De lat werd door de voorgaande bands relatief hoog gelegd, zeker door Lamb of God, Slayer springt er moeiteloos over tot genoegen van het publiek dat verbazingwekkend stoïcijns kalm blijft op de eerste rijen na, dit is niet meteen het soort publiek dat je aantreft in Zuid-Europese landen waar vanaf de eerste noot meegeleefd wordt. Heel laag ligt de gemiddelde leeftijd ook niet.

Muzikaal is de band zeker niet slechter geworden ten opzichte van vorige doortochten, de heren zijn tenslotte nog niet stokoud en zitten nog ver van de legale pensioenleeftijd in Europa. Met deze afscheidstournee bereiken ze ook een stuk meer concertgangers dan bij hun laatste passage door Europese zalen, de vorige keer dat ze in onze contreien waren deden ze dat in bijvoorbeeld 013 in Tilburg, deze keer werd de Nederlandse afscheidsshow georganiseerd in de IJsselhallen in Zwolle waar de capaciteit toch vier of vijf keer groter is.
En België? Het Belgische publiek moet maar wachten tot Graspop.

Tijdens de strakke en energieke set wordt elk nummer uit het uitgebreide repertoire begeleid door pyro’s en rookpluimen terwijl regelmatig een nieuwe backdrop verschijnt achter de rug van Paul Bostaph. Een set dat de Slayer-fan aan de rand van het delirium brengt en afgesloten wordt met het briljante Hell Awaits.
Na anderhalf uur en een lange set van tegen de twintig nummers wordt Angel of Death door de boxen geramd, het allerlaatste nummer dat Slayer in Erfurt brengt. Een nummer die opgedragen is aan wijlen Jeff Hanneman waarop twee dagen later diens vervanger, Gary Holt, in tranen zou uitbarsten, denkend aan zijn stervende vader.

Na de laatste noot blijven de bandleden nog geruime tijd op het podium staan, het publiek uitwuivend en mijmerend over wat komt na hun finale show ergens volgende zomer. Tom Araya blijft als laatste over op het podium en meldt het publiek eer hij ook vertrekt “I will miss you”.

En het publiek? Voldaan maar enigszins melancholisch keert de massa de zaal de rug toe wetend dat een hoofdstuk van de thrashgeschiedenis over minder dan een jaar onherroepelijk afgesloten wordt en een leegte achterlaten wordt die niemand ooit zal kunnen vullen.