Dat de Amerikanen ons Europeanen op elk vlak proberen af te troeven is alleen maar logisch en gezond. Wat competitie in de scene kan zeker geen kwaad. Zolang die Yanks er maar aan herinnerd worden waar Ozzy ooit de mosterd haalde. Ondanks dat onze broeders van de andere kant van de Atlantische Oceaan wel heel sterk vertegenwoordigd zijn op Graspop 2019, is er ook zeker genoeg te smullen van wat dichter bij onze heimat. Veel van deze jongens en meiden hoefden zelfs het vliegtuig niet in te stappen om zich richting de heilige wei in de Dessel te begeven en konden de trip prima afleggen per night liner, wat een luxe! Want Europa doet zeker niet onder voor de USA als het gaat om moddervette metal acts. Sterker nog, ik kom slechts aan één enkele Amerikaanse band in mijn eeuwige top 10 aan metal bands en die band (WITTR) klinkt niet eens Amerikaans! Dat terzijde.

Het mooie aan ons werelddeel is ook wel dat de specifieke nationale identiteiten ons een kleurrijk palet aan metal muziek verschaft. Denk maar eens aan de typische scenes zoals de Noorse black metal scene (sterk ondervertegenwoordigd op GMM dit jaar…) of het Neue Deutsche Härte. Deze stijlen liggen zo ver uit een en toch ook in elkaars verlengde, dat het een mooi plaatje geeft van hoe metal in Europa haar vertakkingen wist uit te spreiden. We mogen er oprecht trots op zijn en ons verheugen, want Graspop biedt een mooie greep uit alles wat de EU te bieden heeft.

Laten we in het hoge noorden beginnen! -A.

 

Insomnium (zondag, Marquee, 17u10)

Ik leerde dit melodische death metal gezelschap uit Finland pas vijf jaar geleden kennen in Tilburg of all places. Zij speelden daar een geweldige set ter ondersteuning van de album release show van Epica, wiens show me erna weinig meer kon boeien.

Het album waarmee de band destijds toerde, Shadows Of The Dying Sun is wat mij betreft een landmark in de melodische death metal. Het klink progressief, heeft zijn eigen geluid en is erg meeslepend. Het onderscheidt zich tevens van de Zweedse melodeath variant en begrijp me niet verkeerd, ik ben een groot fan van de (vroege) Göteborg-sound, maar het doet goed om te horen dat melodeath meer omhelst.

Pakkende en vooral meeslepende gitaarpartijen, die je meevoeren langs landschappen en droombeelden is waar de ware kracht van deze band ligt. De drums voelen als een drijvende kracht die je steeds verder voortstuwen de vergetelheid in. Sommige passages doen aan grootheden als Opeth denken, met de gelaagde zang en brute growls doet de band er wat mij betreft niet veel voor onder, al is dat voor sommigen wellicht als vloeken in de kerk. Ik kijk er enorm naar uit om deze band weer eens live te zien in ieder geval, het is te lang geleden. -A.

 

Borknagar (zaterdag, Marquee, 16u10)

Het zal de trouwe Amped-Up lezers niet verrassen als ik zeg dat (Noorse) black metal mij nauw aan het geblakerde hart ligt. Sterker nog, er stroomt mij inkt zwart, ijskoud bloed door de aderen. Stoer, hè? Net als bij de meeste subgenres van metal, heeft de zwarte tak van de boom zich inmiddels ook flink gespreid in weer allerlei twijgjes. Een zo’n twijg is de progressieve black metal met als kampioenen de Noorse bands Enslaved én Borknagar.

Wie? Borknagar dus! Tevens uit de mooie stad Bergen afkomstig, waar de meeste toppers (nee, niet Gerard Joling) uit Noorwegen vandaan komen, maakt Borknagar, onder leiding van über-viking Øystein G. Brun, een smaak black metal die mij doet watertanden.

Geen eindeloos geraas en onafgebroken blastbeats bij deze band, maar compositie en melodie. De band behoort al sinds de vroege 90’s tot de avant-garde van het genre en eigenlijk tel je in de scene pas mee als je ooit eens in Borknagar speelde. Zo zijn er een aantal indrukwekkende namen betrokken geweest bij deze band. Wat te denken van Infernus (Gorgoroth), Vintersorg, Grim, Garm (Ulver) en persoonlijke held Ivar Bjørnson (Enslaved).

Na zijn rommelige vertrek / ontslag bij Dimmu Borgir kon ook oppervocalist en basmagiër ICS Vortex zich weer aansluiten en focussen op Borknagar, alwaar hij nog beter tot zijn recht komt dan hij al deed in Dimmu. Deze meneer stond vorig jaar nog met Arcturus op de planken in Dessel, maar mag nu komen bewijzen dat hij de vocalen van Vintersorg prima over kan nemen.

Wie denkt aan duivels, chaos and anti-religie komt bij deze band op het droge uit. Borknagar heeft zich voornamelijk geweid aan de verheerlijking van de natuur om ons heen en de daaraan gerelateerd mythologie. Heerlijk!

Het enige wat hier echter roet in het eten gooit is de planning… Borknagar staat namelijk op hetzelfde tijdsstip op de bill als één van de volgende bands van formaat: Behemoth. Graspop maakt het me weer niet makkelijk… -A.

 

Amon Amarth (vrijdag, Main Stage 2, 20u40)

Wanneer Amon Amarth de Desselse weide zal trotseren, naderen we stilaan de apotheose van de eerste festivaldag. Sinds jaar en dag staan deze Zweedse Vikingen garant voor een stevige portie allesvernietigende ‘Viking metal’. In het geval van Amon Amarth staat dit symbool voor een combinatie van death metal met een grote grandeur, waarbij het bombastische element prominent op de voorgrond staat en headbangen praktisch niet te vermijden is.

Amon Amarth is zo een band die gedurende zijn hele carrière op geen enkel slecht album betrapt kan worden. Op muzikaal vlak weet deze band al lang niet meer te verrassen, maar dat is in het geval van Amon Amarth ook totaal niet nodig! Jomsviking was drie jaar geleden bijvoorbeeld een dijk van een plaat en met het onlangs verschenen Berserker trekken ze die lijn gewoon door.

Zet je schrap voor een lesje geschiedenis van jewelste! De traditionele ‘drinkhoorns’ zullen ook dit jaar weer vlotjes over de toonbank gaan… -AB

 

Refused (zaterdag, Jupiler Stage, 20u30)

CAN I SCREAM!? Van Finland naar het door mij innig geliefde buurland dan: Sverige! En niet zomaar naar Zweden maar naar het hoge noorden, naar de kustplaats Umeå. Aldaar startte in de jaren 90 een ware revolutie in de hardcore punkmuziek. In 1998 bracht de band Refused namelijk de plaat genaamd The Shape of Punk to Come uit en zoals de titel al doet vermoeden, het zette de zaak behoorlijk op z’n kop. Elke zaal of tent waar de band speelde overigens ook.

Tot het doek viel in. ‘Refused Are Fucking Dead’ viel destijds te lezen als titel van hun heuse afscheidsbrief. De legende stierf een tragische dood in halflege kelders en koffie kotten op toer in de V.S. alwaar de gemoederen hoog opliepen tussen boegbeeld Lyxzén en de rest van de band. Jaren soul searching and projectbandjes later kwam de band weer bij elkaar en stond ik m’n longen uit mijn lijf te schreeuwen op de 2012 editie van Groezrock. Geen kleine zaaltjes meer met wat verloren crust punkers, maar headline shows op festivals, de hype was alive!

Ook de plaat die in 2015 het gelauwerde The Shape of Punk to Come opvolgde, genaamd Freedom was wat mij betreft een knaller en ik kijk uit naar het horen van deze nummer op het podium in Dessel. Een beetje een vreemde eend in de bijt, zo tussen de thrash metal bands en de 70’s glory bands, maar lekker is het zeker en een top show gegarandeerd. CAN I SCREAM?! -A.

 

In Flames (zondag, Main Stage 2, 16u20)

Hoge bomen vangen veel wind en ik heb mij laten vertellen dat er in Zweden heel wat bomen te bespeuren vallen. Een van die hoge bomen symboliseert ongetwijfeld de band In Flames.

Niemand kan ontkennen dat deze band één van de absolute vaandeldragers is van de Gothenburg-sound. Binnen het kleine hokje van deze Zweedse melodische death metal variant heeft dit gezelschap aardig wat albums weten uit te brengen die anno 2019 door het leven gaan onder de noemer ‘klassieker’. Dat deze band niet vies is van wat licht geëxperimenteer, wordt jammer genoeg niet door iedereen in dank afgenomen. Doodzonde, want wie zijn geest verruimt en zich open stelt voor innovatie, zal niet anders dan kunnen toegeven dat Battles en het zeer recent verschenen I, The Mask meer dan aardige albums zijn.

Gelukkig is vrijwel iedereen het er over eens dat In Flames live nog steeds staat als een huis. Een status die de band vandaag voor de ondertussen 8e keer maar al te graag zal willen bevestigen op de Mainstage 2 van Graspop! -AB.

 

Behemoth (zaterdag, Main Stage 1, 16u45)

Behemoth dus! Met stip en op eenzame hoogte de uitschieter van het festival voor mij. Al komt Gojira in de buurt.

Wie deze band niet heeft leren kennen in de afgelopen vijf jaar, heeft zonder twijfel zijn intrek genomen in een dampige grot of onder een rotsblok van formaat geleefd. Met de twee meesterwerken The Satanist en I Loved You At Your Darkest hebben de Polen, onder de bezielde directie van Adam ‘Nergal’ Darski, zich onttrokken aan de obscure underground en zich verheven tot het hoogste regionen van de metalwereld. Kerry King belt niet zomaar iedere Jan, Piet of Kees op om mee op afscheidstournee te gaan.

Van black naar death, naar blackened death met invloeden van rockbands tot Slayer. Deze band heeft een enorme evolutie doorgemaakt. Leukemie kon Nergal niet stoppen, de wet kon Nergal niet klein krijgen en de vervolging door de kerk wakkerde het vuur alleen maar aan. Waar bands ouder worden en steeds hetzelfde kunstje blijven doen, of waar de stijl zo dramatisch verandert dat de fans zo rap mogelijk richting de deur vluchten, weet Behemoth zich steeds te verbeteren en intenser te worden.

Behemoth draagt de vaandel hoog tegen de gevestigde, christelijke orde met hun blasfemische, zwartgeblakerde death metal. En hoe! De muzikale aanslag die deze band keer op keer weer teweegbrengt op het podium, doet mijn hart slaan met het tempo van oppertrommelaar Inferno, 300bpm!

Nee dit is geen bandje voor de lichte zielen onder ons. Met materie die recht uit de geschriften van Aleister Crowley en andere duistere teksten geleend is, leidt Behemoth ons voor in hun eigen zwarte mis, op zoek naar spirituele vrijheid en onafhankelijkheid van met name het verstikkende katholicisme. Is dat nou niet je ding, dan beter maar wachten op de hoempa metal van Sabaton of een Alestorm cd’tje opzetten…

Jammer genoeg hebben de hoge heren van Graspop deze band, die wat mij betreft een toekomstige headliner zou mogen, misschien wel móeten, zijn op klaar lichte dag op de planning gezet. Ach, het zal me niet deren. Ik begin vast met het opwarmen/sparen van mijn stembanden. ORA PRO NOBIS LUCIFER! -A.

 

Crisix (zondag, Red Bull Metal Dome, 12u00):

De road to Graspop is lang. Vele landen zijn dan ook vertegenwoordigd op deze ondertussen reeds 24e editie van ’s lands grootste metalfestival. Ook Spanje is dit jaar (wederom) van de partij. De band die dit jaar de Spaanse honneurs mag waarnemen is het thrashgezelschap Crisix. Al moeten we dezer dagen oppassen met onze woordkeuze wat ‘Spaanse’ honneurs betreft, aangezien Crisix afkomstig is uit Barcelona. Als politiek correcte burgers (ik krijg spontaan braakneigingen van dit woord) willen we natuurlijk niemand tegen de schenen schoppen.

Als vrij jonge band heeft Crisix de ondankbare eer om de laatste festivaldag op gang te trappen, maar daar zullen deze jonge wolven zich ongetwijfeld niets van aan trekken. Bij deze dan ook een warme oproep aan iedereen die zinnens is om tot de late namiddag in zijn tent te blijven rotten: toon karakter en maak dat je rond 12 uur in de Metal Dome aanwezig bent. Crisix is het namelijk meer dan waard! -AB.

 

Cellar Darling (zaterdag, Marquee, 12u00)

Soms loont het de moeite om een sprong in het diepe te wagen, alles achter te laten en volledig opnieuw te beginnen. Na interne strubbelingen besloten Anna Murphy, Merlin Sutter en Ivo Henzi de band Eluveitie te verlaten en met zijn drietjes een nieuwe band op te richten, genaamd Cellar Darling.

In de zomer van 2017 bracht Cellar Darling, het nieuwe muzikaal kindje van dit triumviraat, met This Is The Sound een vrij sterke debuutplaat uit. Met het onlangs verschenen vervolg The Spell deed de band meer dan bevestigen alleen. The Spell is namelijk een donkere conceptplaat waarbij de band duidelijk zijn muzikale identiteit heeft weten ontdekken. Cellar Darling is dan ook allerminst een flauw afkooksel van Eluveitie.

Hopelijk weet het publiek, ondanks het vroege uur, deze band naar waarde te schatten en kunnen we achteraf concluderen dat Cellar Darling mee getekend heeft voor een van de absolute hoogtepunten van deze metalen driedaagse. -AB.

 

Gojira (zondag, Main Stage 1, 15u20)

Wie Frankrijk zegt, denkt ongetwijfeld meteen aan kaas, wijn, stokbroden en… Gojira! De Franse metalscene is in vergelijking met de omvang van het land zelf niet al te omvangrijk, maar dat neemt niet weg dat er enkele Franse metalbands volop bezig zijn met het veroveren van de wereld, met op kop Gojira.

Toch dient er een belangrijke kanttekening gemaakt te worden: het staat buiten kijf dat de organisatie van Graspop ieder jaar met de uiterst lastige taak geconfronteerd wordt om de meer dan honderd bands in een officieel tijdsschema te gieten. Toch kan ik langs geen kanten begrijpen waarom een band als het Franse Gojira geprogrammeerd staat om ochot 15u20 en andere bands als Def Leppard, Rob Zombie en Sabaton veel hoger op de affiche staan te prijken. Begrijpe wie begrijpe kan?

Gojira, de band van de broertjes Duplantier, is namelijk een band van wereldformaat. Ieder album dat deze band uitbrengt dingt mee naar de titel album van het jaar. De bands die zondag na Gojira geprogrammeerd staan, zijn stuk voor stuk goede bands, maar het niveau van deze Franse mastodont evenaren is een ander paar mouwen… Maar soit, gedane zaken nemen geen keer. Er zullen altijd wel spijtige overlappingen te bespeuren vallen, maar het moet gezegd dat de organisatie er dit jaar met brio in geslaagd is om deze overlappingen tot het uiterste minimum te beperken. Alleen al daarvoor verdient de organisatie toch een dikke pluim!

Wat met zekerheid vast staat is dat Gojira de weide in lichterlaaie zal zetten en dat we nu al ons geld kunnen inzetten op welke band zal tekenen voor één van de absolute hoogtepunten van deze 24e editie van Graspop! -AB.

 

Demons & Wizards (zaterdag, Red Bull Metal Dome, 23u00)

Elk jaar dat ik op Graspop kom is er altijd wel een kers op de taart voor me bij. Zo’n band waar je al jaren op wacht om te zien, maar waar het nooit van komt. Ik denk terug aan geweldige concerten van bands als Ayreon en Emperor waarbij de rillingen me over de rug liepen en de tranen me haast in de ogen sprongen.

Dit jaar was het niet lang zoeken naar die kers. Maanden voor Graspop met de eerste namen kwam, was er al het gerucht dat de ‘supergroep’ Demons & Wizards bij elkaar zou komen voor een select aantal (festival) shows. Uiteraard werd al snel duidelijk dat Wacken aangedaan zou worden en dat deed de hoop op een GMM show alleen maar groeien.

Even voorstellen dan maar? Demons & Wizards is het kindje van twee van mijn grote helden in metal van uur nul: Hansi Kürsch op zang en Jon Schaffer op gitaar, die het geluid van hun bands samensmelten tot een nieuwe entiteit van wereldformaat. Welke twee bands? Ach we hebben het maar over Blind Guardian en Iced Earth… HOLY SHIT!

Met slechts twee platen in hun oeuvre (Demons & Wizards en Touched By The Crimson King) zou je zeggen dat het nog passen en meten wordt welke nummers de moeite zijn om live te spelen, maar neem maar van mij aan dat er louter knallers op die schijfjes staan.

De zware signature gitaar sound van Schaffer en de epische stem van meneer Kürsch zijn perfect aan elkaar gewaagd. De demon van Iced Earth en de wizard van Blind Guardian worden bij gestaan door een handgeselecteerde live band die er ook niet om liegt met uiteraard leden van de eigen bands en een begaafde Hollander van Ayreon op de keys.

Ik zorg dat ik in ieder geval op tijd voor aan de barrier geplakt sta, wie zie ik daar nog meer? -A.