Evergrey - Escape of the Phoenix

Label: AFM Records

Ashley Bickx

Wanneer in het gezegende jaar 1995 ene Tom Englund de band Evergrey oprichtte, hadden er weinigen gedacht dat diezelfde band anno 2021 nog steeds springlevend zou zijn. Niet alleen zag dit collectief het levenslicht in Gothenburg – nota bene het epicentrum van de melodeath – maar daarnaast stond het progressieve genre op dat ogenblik nog nagenoeg in de spreekwoordelijke kinderschoenen. 25 jaar later is het geesteskind van Tom Englund te beschouwen als een van de grootste progressieve metalbands binnen het hele circuit, al moeten we jammer genoeg toegeven dat de band, en bij uitbreiding het subgenre in haar totaliteit, geheel onterecht nog steeds flink ondergewaardeerd wordt. De heren van Evergrey laten het alleszins niet aan hun hart komen en zijn op 26 februari met Escape of the Phoenix toe aan album nummer 12, dat zal verschijnen via AFM Records.

Nog geen twee jaar na het uitstekende The Atlantic is Evergrey sneller dan verwacht terug met een nieuwe plaat. Al hadden we het eigenlijk wel voelen aankomen dat een nieuwe plaat niet al te lang in de koelkast zou blijven steken. Bandleider Tom Englund heeft het namelijk nooit onder stoelen of banken gestoken dat muziek alleen maar tot stand kan komen uit gevoelens en emoties die het gevolg zijn van ramp en tegenspoed. De voorbije jaren waren voor de man in kwestie dan ook zowel op wereldwijd als op privegebied op zijn zachtst uitgedrukt geen topjaren wat geleid heeft tot deze Escape of the Phoenix.

Op muzikaal gebied is Evergrey nooit een band geweest die lang ter plaatse is blijven trappelen. Mits eerder subtiele wijzigingen is het geluid van deze heren album na album blijven evolueren, hetgeen duidelijk hoorbaar is op deze nieuwste telg. Escape of the Phoenix is zonder enige zin voor overdrijving misschien wel het beste werk van Evergrey tot op heden. Het lijkt dan ook wel of persoonlijke tegenspoed en kwaliteitsvolle muzikale composities rechtstreeks met elkaar in verhouding staan.

In plaats van te opteren voor een weemoedige intro, gooit Evergrey op deze twaalfde worp meteen de knuppel in het hoenderhok wat resulteert in een ijzersterk openingsduo waarbij het tempo voortdurend zeer hoog ligt en waarbij deze heren duidelijk maken dat ze wel degelijk garant staan voor progressive metal en niet voor progressive rock. Misschien op papier een kleine nuance, maar op muzikaal gebied een wereld van verschil. Where August Mourns zou bovendien zo maar eens kunnen uitgroeien tot een van de allerbeste songs van het nieuwe jaar.

Het is pas vanaf Stories en later The Beholder dat de band de voet van de gaspedaal haalt en de melancholische, emotionele toer opgaat. Eveneens een muzikale invalshoek die Evergrey tot in het allerkleinste detail weet te beheersen, getuige de zeer aangrijpende nummers als het eerder vermelde Stories en You From you. Twee semi-ballades die werkelijk een krop in de keel weten te veroorzaken.

Na een meer ingetogen middengedeelte is het opnieuw tijd voor een stevige dosis progressive metal van de bovenste plank. Het is dergelijke schwung die er voor zorgt dat deze plaat, ondanks een speelduur van bijna een uur, op geen enkel ogenblik gaat vervelen. Nu dat de band echt wel in de dubbele cijfers zit qua uitgebrachte albums hoeft het ook niet te verbazen dat deze topmuzikanten, ondanks enkele wisselingen in de line-up, tot in het allerkleinste detail op elkaar ingespeeld zijn.

Als enig overgebleven origineel lid én als vocalist hoeft het bovendien niet te verbazen dat Tom Englund de absolute ster van Evergrey is, waarbij we keer op keer, album na album moeten vaststellen dat de stem van de man in kwestie beter en beter wordt. Nu heeft Tom Englund altijd al een zeer soulvolle, krachtige, glasheldere stem gehad, maar hetgeen hij op deze nieuwste plaat voor elkaar krijgt, is werkelijk om stil van te worden. Voeg daar nog de ijzersterke mix aan toe van Jacob Hansen en je krijgt vanzelf een absolute dijk van een plaat.

Escape of the Phoenix is zonder enige zin voor overdrijving een album waar ik als muziekliefhebber en reviewer werkelijk een boek over zou kunnen neerpennen. Er valt zo veel te beleven dat het onmogelijk is om in een review van een pakweg 800 woorden een impressie te creëren. Deze oude rotten zijn er in geslaagd om 25 jaar na de geboorte van de band met hun (voorlopig) magnum opus voor de dag te komen. Een opus dat in heel wat jaarlijstjes terug te vinden zal zijn en bij heel wat metalheads zelfs zal meedingen voor de absolute oppergaai. Hopelijk zal Evergrey met deze plaat eindelijk de waardering krijgen, waar deze groep al sinds jaar en dag recht op heeft. Dit is (progressive) metal van de hoogste plank die enerzijds meer dan voldoende ‘ballen’ aan het lijf heeft, maar anderzijds in zekere zin toch voldoende toegankelijk is om een breed publiek aan te kunnen spreken. Wereldklasse!

Tracklist: