Woensdag speelde Manowar, een band zonder gelijke, in Rotterdam. Ondergetekende was erbij en keerde herboren terug: er is een leven voor en een leven na Manowar, en geen weg terug.

Ik was een kneedbare tiener toen ik voor het eerst Manowars best of-cd The Hell of Steel beluisterde, en werd gegrepen door Eric Adams’ sterke vocals, het prominente baswerk van Joey DeMaio en de ondersteuning van wie er op dat moment met hen in de band speelde. Ik kocht alle studioalbums en begon de band te volgen. Langzaamaan kreeg ik ook beetjes binnen over de strapatsen van de band: afgezegde concerten, heropgenomen klassiekers en vergeten projecten. Niet de meest fraaie zaken, maar de muziek bleef al die jaren overeind, net als mijn enthousiasme voor de band.

En dat brengt ons bij deze week: Manowar trad nog eens op in Nederland, dat was alweer van 2012 geleden. Een ticketje kostte €85: prijzig, maar die prijzen dalen niet en als ik de band nu niet zou zien, wanneer dan wel? DeMaio en Adams zijn beiden van 1954, dus 69 dit jaar, en Manowar doet minder festivals aan dan generatiegenoten Iron Maiden en Judas Priest. Uiteindelijk besloot ik geen angst voor mezelf te hebben en een ticket te kopen. High risk, high reward.

Het optreden was gepland voor 2022 maar door covid verzet naar 2023. Ondanks het extra jaar in voorverkoop was de opkomst was eerder bescheiden: de RTM Stage van concertzaal Ahoy (capaciteit 7.842 toeschouwers) was voor de helft afgespannen om het podium in op te stellen en het concert was niet uitverkocht. Voor mij geen probleem, want te druk is ook niet gezellig.

Het opzet van deze tour was het veertigjarige jubileum van debuut Battle Hymns (1982) en enkele andere platen die in 1987, 1992, 1997, 2002, 2007 en 2012 waren verschenen. Met het jaar vertraging kwamen daar nog twee platen bij (Into Glory Ride uit 1983 en Kings of Metal uit 1988). Dat klonk alvast veelbelovend! Acht platen vieren is wel een uitdaging met een setlist van nog geen twintig nummers, maar die creatievelingen zouden er wel iets op vinden.

Stipt om 20u30 schalde intro March of the Heroes into Valhalla door de luidsprekers, en het publiek was er duidelijk klaar voor. Het doek viel en toonde een podium dat getooid was met een hoop backdrops met het artwork van Gods of War. Openen deed de band met Manowar uit Battle Hymns, om daarna verder te gaan met Kings of Metal en Fighting the World: drie toppers die de missie van de band bezingen, strijden voor échte metal. Netjes, wat een combo en het publiek was mee. 

Na dit trio volgde een wat vreemde selectie van tracks. Knallers als Warriors of the World United en Hail and Kill zijn verplichte kost en beide van jubileumalbums, maar daarnaast leken het vooral nummers die band zelf wilde spelen zonder veel oog voor die albums. King of Kings van Gods of War was een kopstoot, Gates of Valhalla uit Into Glory Ride een rustmoment dat bassist DeMaio de kans gaf om zijn kunnen te tonen tijdens de intro, The Power herinnerde ons aan Louder than Hell. Maar dan… Immortal uit de recent uitgebracht digitale ep Highlights from the Revenge of Odysseus (The Revenge of Odysseus zou iets groots moeten worden, met stemacteurs en al, maar na de dood van een van die acteurs is het afgevoerd – info). Een prima nummer, maar er had een nummer met meer geschiedenis kunnen staan. En Dawn of Battle, de titeltrack van de ep die kort na Warriors of the World is uitgebracht. Helemaal niets uit The Lord of Steel (2012) en Triump of Steel (1992). Van die laatste zagen we halverwege de set wel het artwork: de backdrops van Gods of War werden weggehaald en onthulden mascotte The Faceless Warrior zoals we hem kennen van die plaat.

Na een eerste afscheid kwam bassist en bandbaas Joey het podium op om de fans kort te vertellen hoe geweldig Nederland wel niet is, hoe de mensen er metal zijn, en waar ze hebben opgetreden. Ik heb al opruiender speeches van hem gezien op Youtube, maar ook toespraken waarvan mijn tenen krulden. Eens zijn bier op was, kwam de band weer tevoorschijn om epos Battle Hymn en afsluiter Black Wind, Fire and Steel te brengen, ook twee verplichte nummers.

Ik had dus graag meer gezien van de gevierde platen, en het optreden had langer gemogen. Ik noteerde anderhalf uur tot een uur en drie kwartier, voor de ticketprijs had er gerust een kwartier bijgekunnen. Slechte nummers heb ik niet gehoord, maar Immortal viel op een koude steen. 

Tijdens het eerste deel van de set was er ook plek voor een basgitaarsolo. Een vast nummer is DeMaio die op zijn piccolobas zich van zijn snelste en meest technische kant laat zien. Vandaag was dat anders: er is een nieuwe gitarist in de rangen, en die twee gingen samen in duet. Eerst zorgde DeMaio voor de structuur en kon gitarist Michael Angelo Batio zich helemaal laten gaan, daarna gaf MAB het ritme aan en kon de bassist zich uitleven met arpeggio’s, harmonieken en meer van dat. Het klonk melodisch en minder chaotisch dan een pure bassolo.

Een sfeerbeeld.

En dan moet ik het nog hebben over het geluid. Ik stond vooraan en kon, zowel met oorstoppen in en uit, enkel de zang, de bas en de drums horen. De gitaar klonk flinterdun en verzoop in de bas. Ook de backing tracks waren enkel hoorbaar als er de bas zweeg… En dat was aanvaardbaar. Een van de belangrijkste kenmerken van Manowar is de basgitaar: DeMaio speelt een piccolobas en zit daarmee in het bereik van de standaardgitaar. Zijn lijnen dragen mee de melodie van de nummers, en zolang we kunnen meebrullen met zanger Eric is alles aanvaardbaar. Bovendien was wat ik hoorde, bijzonder helder. Ik hoorde weinig gitaar maar had geen enkele moeite om het nummer te horen. Een vorm van stockholmsyndroom of een teken dat het echt zo goed was?

Ik houd het op het laatste: Eric Adams is na al die jaren nog steeds een uitstekende zanger zonder sleet op zijn stem. Hij perst de noten er met kracht uit en weet nog steeds hoe te schreeuwen. Bovendien straalde hij van plezier, de man is een geboren podiumbeest. Joey was een stuk statischer: hij bewoog bescheiden mee op de maat van de muziek en was zeer geconcentreerd bezig met zijn instrument, maar er waren geplande kunstjes (eens met de bas rondzwieren aan het einde van Manowar). Nieuwkomer Batio leek zich goed in zijn vel te voelen, al kon ik het resultaat nauwelijks horen. Enkele video’s vanuit het publiek laten horen dat er verder in de zaal wel gitaar te horen was, dus het zal een plaatsgevoelig euvel geweest zijn.

Aan alle mooie liedjes, met of zonder gitaar, komt een einde. Zo verliet ik rond half elf Ahoy in Rotterdam om naar huis te rijden. Herboren. Of ik de vijanden van de metal ongenadig zal vermorzelen weet ik zo nog niet, maar als Manowar nog eens toert in de buurt ga ik zeker kijken.

Setlist:

1. (intro) March of the Heroes Into Valhalla
2. Manowar
3. Kings of Metal
4. Fighting the World
5. Holy War
6. Immortal
7. Gates of Valhalla
8. Warriors of the World United
9. Guitar & Bass Duet
10. Hail and Kill
11. The Dawn of Battle
12. King of Kings
13. Fight Until We Die
14. The PowerEncore:
15. Joey’s Speech
16. Battle Hymn
17. Black Wind, Fire and Steel
    (outro) Army of the Dead, Part II