Sabaton zou op donderdag 24 maart 2022 in het Antwerpse Sportpaleis optreden om zijn op dat moment gloednieuwe cd voor te stellen tijdens The Tour to End All Tours. Helaas staken een wereldwijde pandemie en de daar bijhorende gevolgen een stokje voor. Tot dit weekend! De Zweden, tezamen met hun voorprogramma’s Lordi en Babymetal, waren klaar voor een hete avond.

Het is dat het zo moest zijn: op de avond van de finale van het Eurovisiesongfestival 2023 zagen we de laureaten van 2006 aan het werk: Lordi, hard rock in monsterkostuums. Zanger Mr. Lordi had er veel zin in en praatte daardoor net te vaak en te lang, maar ach, dat werd hem zo vergeven. De muziek klonk goed en kon het publiek opwarmen. En uiteraard sloot de groep af met Hard Rock Hallelujah. De podiumopstelling was niet ideaal: de veeleer beige band stak niet goed tegen de vooral beige achtergrond waardoor ik weinig zag gebeuren vanop mijn zitplaats. Weinig visie, veel song.

Nadien was het de beurt aan de Aziatische band van de avond. Oorspronkelijk stond het Mongoolse The Hu op de affiche, maar na de verschuiving werden ze vervangen door het Japanse Babymetal. Die groep brengt een opmerkelijke mix van death metal en J-pop: ik had al geluisterd naar hun muziek en werd er niet wild van, maar was zeer benieuwd om de band live aan het werk te zien. Gemaskerde instrumentalisten, elk verankerd op hun vierkante meter podium, vormden de begeleiding van drie kwieke jongedames die met hun ingeoefende dansjes het podium rondspringen. Noem hen de K3 van de Japanse metal. Leuk om eens gezien te hebben, maar de mix van brutale instrumenten en meisjeszang doet me niet verlangen naar meer. Wie dat wel doet, moet op 4 december in Brussel zijn.

En dan Sabaton, de band waarvoor we allen gekomen waren. De fans zagen hen vorig jaar al als headliner op Graspop Metal Meeting 2022, nu brachten ze een show met aangepaste setlist en zo mogelijk nog meer decor. Een grote boog met lichtletters “The Tour to End All tours”, een drumstel in een tank, muren en uitkijkposten achter de band. Ik heb Sabaton zien groeien van voorprogramma voor Therion (januari 2007) tot een band die op theatraal vlak niet moet onderdoen voor Iron Maiden. De groep brengt iedere tour iets nieuws mee en daardoor blijf je als fan tickets kopen.

Het concert begon met een valse start, toen de de eerste tellen van Sarajevo door de zaal galmden. Dat werd snel afgezet en vervangen door de eigenlijke opener: Sun Tzu Says, gevolgd door de vaste binnenkomer Ghost Division. In een rottempo volgden oudere nummers elkaar op: Bismarck, The Last Stand, Into the Fire (“you wanted old shit, and you wanted faster shit!”)… Opmerkelijk op een tour om de nieuwste plaat te promoten. De band bracht nog de Zweedse versie van Carolus Rex (het titelnummer van een plaat die zowel in het Zweeds als in het Engels is uitgebracht), en dan was het tijd voor de eerste keuzeflater van de avond. Sabaton bracht speciaal voor België Race to the Sea, over de slag aan de IJzer, maar had daarvoor het véél betere Winged Hussars laten vallen. Met deze aangepaste setlist wilde de band de harten van het publiek veroveren, en schuwde de overdaad niet: de Belgische vlag op het scherm achter hen en de Belgische kleuren in de lichten. Prima nummer, maar met Winged Hussars was ik gelukkiger geweest. Ach ja.

Sarajevo kreeg een tweede kans en bleek een hoogtepunt voor mij. Het nummer start met vertelstem op dreigende achtergrondmuziek, en dat leent zich tot een toneeltje. Een man liep rond op het podium en speelde de moord op Franz Ferdinand na, waarna de instrumentalisten invielen. Een gedurfde keuze want het is een atypische track, maar wel een uitstekende. En zo waren we vetrokken voor een rist nieuw werk: Stormtroopers, Motörhead-cover 1916, Soldier of Heaven, Dreadnought. Omdat we op dat moment al een hoop oudere nummers hadden gekregen, ging het nieuwe er ook vlot in. Behalve Dreadnought, voor mij het slechtste dat Sabaton de laatste jaren heeft geschreven. Hoe vaker ik het hoor, hoe minder ik het wil horen. Tweede keuze waar ik het niet mee eens was.

De rest van de pre-bis set werd afgesloten met The Red Baron, waarin tijd werd gemaakt voor wat publieksinteractie: hoe luid konden we “higher” roepen? Dan volgden Father, met toneeltje van de chemicus voor zijn krijtbord en in zijn laboratorium terwijl de band op de tank en de torens stond, The Attack of the Dead Men, en Christmas Truce, waarbij de zaal verlicht werd door het licht van duizenden telefoons. De bisnummers startten met klassieker Primo Victoria, een uitgerokken Swedish Pagans waarbij gitaristen Chris en Tommy om beurten het publiek opjutten om luider te roepen, en afsluiter To Hell and Back. 

Dit was een visueel verbluffend optreden, met lichten, vuur en theater. Zoals gezegd, Sabaton moet niet onderdoen voor Iron Maiden. Het geluid zat uitstekend en de band speelde met volle overtuiging. Zanger Joakim Brodén liet zich vroeger vaak verleiden tot spontane, lange speeches maar dat is nu verdwenen. Hij spreekt uiteraard nog met het publiek, maar het is beter ingepland en ook de andere leden krijgen de kans om iets te zeggen – zelfs drummer Hannes kreeg tijd toebedeeld. Bassist Pär nam het woord om te zeggen hoe onaangenaam de afgelopen jaren waren geweest en hoe blij hij was weer te kunnen spelen, iets wat het publiek met luid gejoel beantwoordde. Hij prees de Belgische fans en noemde ons landje “een tweede thuis”, dan scoor je wel.

Na anderhalf uur zat het er wel helemaal op. Wat spektakel betreft zat het helemaal goed, bij de keuze van de setlist heb ik nog steeds mijn bedenkingen. Het kan niet iedere keer het beste optreden ooit zijn. De band sloot af met een “see you soon”, ik kijk er nu al naar uit.

Sabaton

1. Ghost Division
2. Bismarck
3. The Last Stand
4. Into the Fire
5. Carolus Rex
6. Race to the Sea
7. Sarajevo
8. Stormtroopers
9. 1916
10. Soldier of Heaven
11. Dreadnought
12. The Red Baron
13. Father
14. The Attack of the Dead Men
15. Christmas Truce
    Bis:
16. Primo Victoria
17. Swedish Pagans
18. To Hell and Back

Babymetal

1. BABYMETAL DEATH
2. Megitsune
3. PA PA YA!!
4. Divine Attack – Shingeki –
5. Monochrome
6. Gimme Chocolate!!
7. Road of Resistance

Lordi

1. Dead Again Jayne
2. Would You Love a Monsterman?
3. Thing in the Cage
4. Blood Red Sandman
5. Lucyfer Prime Evil
6. Devil Is a Loser
7. Who’s Your Daddy?
8. Hard Rock Hallelujah